Từ nhu cầu thực tế đến giải pháp truyền thông sáng tạo
Việc sáp nhập, đổi tên các phường xã là một chủ trương lớn nhằm tinh gọn bộ máy và tối ưu hóa công tác quản lý đô thị. Tuy nhiên, đối với người dân, sự thay đổi này không chỉ dừng lại ở các thủ tục hành chính mà còn tác động trực tiếp đến thói quen và ký ức. Nhiều người dân, đặc biệt là người lớn tuổi, cảm thấy luyến tiếc những tên gọi cũ đã gắn bó cả đời, đồng thời gặp khó khăn trong việc định hình ranh giới của các phường mới. Những câu hỏi như “Nhà mình giờ thuộc phường nào?”, “Ranh giới mới tính từ đâu?” trở thành mối quan tâm thường trực trong các cuộc thảo luận cộng đồng.
Nhận thấy tính cấp thiết trong việc hỗ trợ người dân thích nghi với sự thay đổi này, dự án Cẩm Nang Phường Phố đã chính thức được khởi xướng. Mục tiêu của dự án là biến những dữ liệu hành chính trở nên gần gũi, dễ hiểu và dễ nhớ, giúp cộng đồng đón nhận tên gọi mới với tâm thế tích cực hơn. Triết lý truyền thông của dự án xoay quanh việc “trực quan hóa” và “văn hóa hóa” thông tin. Thay vì yêu cầu người dân ghi nhớ các con số hay nghị định, dự án cung cấp các nội dung dưới dạng Infographic bắt mắt, video ngắn (short-form video) và các bản tin nhanh. Nội dung tập trung giải thích nguồn gốc tên gọi mới, ý nghĩa lịch sử của các địa danh, và đặc biệt là xác định các “Landmarks” (công trình biểu tượng) để làm điểm tựa định vị.
Thông qua cách làm này, dự án không chỉ cung cấp kiến thức địa lý mà còn khơi gợi niềm tự hào về văn hóa địa phương. Người trẻ khi tiếp cận thông tin từ dự án sẽ trở thành những “hướng dẫn viên” tại gia, giúp ông bà, cha mẹ cập nhật tên phường mới một cách tự nhiên và hiệu quả.
Chiến lược “Văn hóa hóa” thông tin hành chính trên nền tảng số
Để tiếp cận hiệu quả đến đông đảo công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ – lực lượng nòng cốt trong việc lan tỏa thông tin đến gia đình, “Cẩm Nang Phường Phố” lựa chọn Facebook và TikTok làm các kênh triển khai chính.
Sau thời gian ngắn triển khai, Cẩm Nang Phường Phố đã sản xuất hàng loạt nội dung số chất lượng, thu hút hàng ngàn lượt tương tác và thảo luận tích cực trên mạng xã hội. Các bài đăng về sự trở lại của tên phường “Sài Gòn”, ý nghĩa của tên “Gia Định” hay ranh giới mới của phường “Bến Thành” luôn nhận được sự quan tâm lớn.
Thành tựu lớn nhất của dự án là việc tạo ra được các “điểm neo ký ức” (mental anchors). Bằng cách gắn kết tên phường mới với các di tích, chợ truyền thống hay các con đường quen thuộc, dự án giúp người dân giảm thiểu sự nhầm lẫn. Thay vì cảm thấy xa lạ với tên gọi mới, người dân bắt đầu hình dung được bức tranh toàn cảnh về khu vực mình sống, từ đó dần hình thành sự gắn kết với đơn vị hành chính mới.
Hoạt động này đã tạo ra một lượng lớn nội dung do người dùng sáng tạo (UGC - User Generated Content), góp phần khắc họa sinh động diện mạo văn hóa của thành phố trong giai đoạn chuyển giao. Hàng trăm cuốn Junk Journal được thực hiện là minh chứng rõ nét cho thấy giới trẻ không hề thờ ơ với lịch sử, mà họ chọn cách tiếp cận đầy sáng tạo để gìn giữ nó.
Việc sáp nhập, đổi tên các phường xã là một chủ trương lớn nhằm tinh gọn bộ máy và tối ưu hóa công tác quản lý đô thị. Tuy nhiên, đối với người dân, sự thay đổi này không chỉ dừng lại ở các thủ tục hành chính mà còn tác động trực tiếp đến thói quen và ký ức. Nhiều người dân, đặc biệt là người lớn tuổi, cảm thấy luyến tiếc những tên gọi cũ đã gắn bó cả đời, đồng thời gặp khó khăn trong việc định hình ranh giới của các phường mới. Những câu hỏi như “Nhà mình giờ thuộc phường nào?”, “Ranh giới mới tính từ đâu?” trở thành mối quan tâm thường trực trong các cuộc thảo luận cộng đồng.
Nhận thấy tính cấp thiết trong việc hỗ trợ người dân thích nghi với sự thay đổi này, dự án Cẩm Nang Phường Phố đã chính thức được khởi xướng. Mục tiêu của dự án là biến những dữ liệu hành chính trở nên gần gũi, dễ hiểu và dễ nhớ, giúp cộng đồng đón nhận tên gọi mới với tâm thế tích cực hơn. Triết lý truyền thông của dự án xoay quanh việc “trực quan hóa” và “văn hóa hóa” thông tin. Thay vì yêu cầu người dân ghi nhớ các con số hay nghị định, dự án cung cấp các nội dung dưới dạng Infographic bắt mắt, video ngắn (short-form video) và các bản tin nhanh. Nội dung tập trung giải thích nguồn gốc tên gọi mới, ý nghĩa lịch sử của các địa danh, và đặc biệt là xác định các “Landmarks” (công trình biểu tượng) để làm điểm tựa định vị.
Thông qua cách làm này, dự án không chỉ cung cấp kiến thức địa lý mà còn khơi gợi niềm tự hào về văn hóa địa phương. Người trẻ khi tiếp cận thông tin từ dự án sẽ trở thành những “hướng dẫn viên” tại gia, giúp ông bà, cha mẹ cập nhật tên phường mới một cách tự nhiên và hiệu quả.
Chiến lược “Văn hóa hóa” thông tin hành chính trên nền tảng số
Để tiếp cận hiệu quả đến đông đảo công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ – lực lượng nòng cốt trong việc lan tỏa thông tin đến gia đình, “Cẩm Nang Phường Phố” lựa chọn Facebook và TikTok làm các kênh triển khai chính.
Sau thời gian ngắn triển khai, Cẩm Nang Phường Phố đã sản xuất hàng loạt nội dung số chất lượng, thu hút hàng ngàn lượt tương tác và thảo luận tích cực trên mạng xã hội. Các bài đăng về sự trở lại của tên phường “Sài Gòn”, ý nghĩa của tên “Gia Định” hay ranh giới mới của phường “Bến Thành” luôn nhận được sự quan tâm lớn.
Thành tựu lớn nhất của dự án là việc tạo ra được các “điểm neo ký ức” (mental anchors). Bằng cách gắn kết tên phường mới với các di tích, chợ truyền thống hay các con đường quen thuộc, dự án giúp người dân giảm thiểu sự nhầm lẫn. Thay vì cảm thấy xa lạ với tên gọi mới, người dân bắt đầu hình dung được bức tranh toàn cảnh về khu vực mình sống, từ đó dần hình thành sự gắn kết với đơn vị hành chính mới.
“Hành Trình Ký Giả”: Lưu giữ ký ức để kiến tạo tương lai
Không dừng lại ở việc cung cấp thông tin một chiều, “Cẩm Nang Phường Phố” còn khởi xướng chuỗi hoạt động tương tác mang tên “Hành Trình Ký Giả”. Đây là một sân chơi sáng tạo khuyến khích cộng đồng, đặc biệt là các bạn trẻ, trực tiếp tham gia vào quá trình lưu giữ ký ức đô thị.
“Hành Trình Ký Giả” được thiết kế như một hành trình nhập vai thực tế trải qua 5 chặng, tương ứng với 5 khu vực phường mới trọng điểm. Người tham gia hóa thân thành các “ký giả”, sử dụng hình thức Junk Journal (sổ tay cắt dán nghệ thuật) để ghi chép lại những quan sát thực tế. Từ những chiếc vé xe buýt, hóa đơn quán ăn, đến những mẩu chuyện đời thường của cư dân địa phương… tất cả đều trở thành tư liệu quý giá được các bạn trẻ sưu tầm và lưu giữ trong cuốn sổ tay của mình.
Không dừng lại ở việc cung cấp thông tin một chiều, “Cẩm Nang Phường Phố” còn khởi xướng chuỗi hoạt động tương tác mang tên “Hành Trình Ký Giả”. Đây là một sân chơi sáng tạo khuyến khích cộng đồng, đặc biệt là các bạn trẻ, trực tiếp tham gia vào quá trình lưu giữ ký ức đô thị.
“Hành Trình Ký Giả” được thiết kế như một hành trình nhập vai thực tế trải qua 5 chặng, tương ứng với 5 khu vực phường mới trọng điểm. Người tham gia hóa thân thành các “ký giả”, sử dụng hình thức Junk Journal (sổ tay cắt dán nghệ thuật) để ghi chép lại những quan sát thực tế. Từ những chiếc vé xe buýt, hóa đơn quán ăn, đến những mẩu chuyện đời thường của cư dân địa phương… tất cả đều trở thành tư liệu quý giá được các bạn trẻ sưu tầm và lưu giữ trong cuốn sổ tay của mình.
Hoạt động này đã tạo ra một lượng lớn nội dung do người dùng sáng tạo (UGC - User Generated Content), góp phần khắc họa sinh động diện mạo văn hóa của thành phố trong giai đoạn chuyển giao. Hàng trăm cuốn Junk Journal được thực hiện là minh chứng rõ nét cho thấy giới trẻ không hề thờ ơ với lịch sử, mà họ chọn cách tiếp cận đầy sáng tạo để gìn giữ nó.
Nơi ký ức và hiện tại giao thoa
Vượt lên trên mục tiêu phổ biến kiến thức hành chính, “Cẩm Nang Phường Phố” mang trong mình một thông điệp xã hội sâu sắc: Biến sự thay đổi thành cơ hội để kết nối. Sự thay đổi về tên gọi hay địa giới không làm mất đi giá trị của vùng đất nếu con người biết cách trân trọng và lưu giữ nó.
Dự án góp phần nuôi dưỡng tình yêu thành phố trong lòng giới trẻ, khuyến khích họ chủ động khám phá, ghi chép và thấu hiểu nơi mình sinh sống. Khi người dân hiểu rõ về lịch sử và văn hóa của tên phường mới, sự đồng thuận và gắn kết cộng đồng sẽ ngày càng bền chặt hơn.
Chia sẻ về tầm nhìn của dự án, bà Phạm Hữu Xuân Nhi - Quản lý Dự án cho biết: “Thay đổi hành chính đặt ra thách thức về nhận diện không gian sống với người dân. Cẩm Nang Phường Phố muốn biến thách thức đó thành cơ hội: khuyến khích người trẻ tự đi tìm, tự ghi và tự tạo các ‘điểm neo’ trong bản đồ tâm trí của mình. Chúng tôi hy vọng không chỉ cung cấp kiến thức địa lý mà còn khơi dậy tình yêu thành phố, giúp mỗi người dân tìm thấy sự thân thuộc trong những tên gọi mới.”
Trong bối cảnh đô thị hóa và hiện đại hóa diễn ra mạnh mẽ, những dự án như Cẩm Nang Phường Phố là mảnh ghép cần thiết để cân bằng giữa phát triển và bảo tồn văn hóa. Cộng đồng quan tâm có thể theo dõi Fanpage của dự án hoặc tham gia sự kiện triển lãm để cùng chung tay lưu giữ những ký ức đẹp đẽ của Thành phố Hồ Chí Minh.
Vượt lên trên mục tiêu phổ biến kiến thức hành chính, “Cẩm Nang Phường Phố” mang trong mình một thông điệp xã hội sâu sắc: Biến sự thay đổi thành cơ hội để kết nối. Sự thay đổi về tên gọi hay địa giới không làm mất đi giá trị của vùng đất nếu con người biết cách trân trọng và lưu giữ nó.
Dự án góp phần nuôi dưỡng tình yêu thành phố trong lòng giới trẻ, khuyến khích họ chủ động khám phá, ghi chép và thấu hiểu nơi mình sinh sống. Khi người dân hiểu rõ về lịch sử và văn hóa của tên phường mới, sự đồng thuận và gắn kết cộng đồng sẽ ngày càng bền chặt hơn.
Chia sẻ về tầm nhìn của dự án, bà Phạm Hữu Xuân Nhi - Quản lý Dự án cho biết: “Thay đổi hành chính đặt ra thách thức về nhận diện không gian sống với người dân. Cẩm Nang Phường Phố muốn biến thách thức đó thành cơ hội: khuyến khích người trẻ tự đi tìm, tự ghi và tự tạo các ‘điểm neo’ trong bản đồ tâm trí của mình. Chúng tôi hy vọng không chỉ cung cấp kiến thức địa lý mà còn khơi dậy tình yêu thành phố, giúp mỗi người dân tìm thấy sự thân thuộc trong những tên gọi mới.”
Trong bối cảnh đô thị hóa và hiện đại hóa diễn ra mạnh mẽ, những dự án như Cẩm Nang Phường Phố là mảnh ghép cần thiết để cân bằng giữa phát triển và bảo tồn văn hóa. Cộng đồng quan tâm có thể theo dõi Fanpage của dự án hoặc tham gia sự kiện triển lãm để cùng chung tay lưu giữ những ký ức đẹp đẽ của Thành phố Hồ Chí Minh.
BÌNH LUẬN (0)